بازگشت
پنج نام مستعار نويسنده مهاجر!
سارا ارمني سارا ارمني

به مناسبت جايزه به زرافشان

جايزه ادبيات تبعيد غرب -براي اسير و زنداني شرق!

 

كورت توخولسكي Kurt Tucholsky  1890 – 1935

 

  جايزه توخولسكي ، يكي ازسرشناس ترين نويسندگان و ژورناليست هاي فرهنگي تبعيد دوران فاشيسم آلمان راامسال كشور سوئد براي آقاي ناصر زرافشان، نويسنده و وكيل شجاع دربند ايراني، تعيين كرده است .

توخولسكي كه بود ؟ . اوبراي هركدام از زمينه هاي كار ادبي ، فرهنگي و اجتماعي اش، نامي مستعار داشت.و حداقل از پنج نام مستعار مشهور مانند : تئو  تيگر ، پيتر  پانتر ، عنغاس  روبل ، و كاسپر  هاوزر، استفاده نمود. از جمله جملات بيادماندني او اين است كه گفته بود :“ سربازان، جنايتكاران و قاتلان بالقوه اي هستند“ و “زندگي يعني آزادي انتخاب “ .اورا بدليل كارهاي فرهنگي،انتقادي و اجتماعي اش، هاينه زمان جمهوري وايمار ناميدند. توخولسكي ازجمله محدود جمهوريخواهاني بود كه عليه افتضاهات دادگستري ارتجاعي و راستگرا، سانسور، نظامي گري، فراموشكاري و بي عدالتي، اعتراض نمود. او نه تنها منتقد فرهنگي جمهوري وايمار و وقايع نگار آغاز سركارآمدن فاشيسم آلمان، بلكه يكي از اديبان مشهور تبعيد سالهاي حاكميت فاشيسم آلمان شد. و سرانجام بعد از اينكه درسال 1933 هيتلر از وي سلب مليت نموده و دستور به سوزاندن كتابهايش داد، او بدليل يك بيماري علاج ناپذير نيزدر سوئد دست به خودكشي زد.

درجواب پرسش : مرزهاي طنز كجا هستند ؟ ، توخولسكي جواب داده بود :“ ازبالا تاتوهين به بوداي مقدس و از پائين تا تحقير ديكتاتورهاي احمق ارتجاعي!“، بايد اشاره نمود كه تنها ادبيات مورد علاقه نازيها، ادبيات “ خون و زمين و نژاد“ بود. چون بر اثر تبليغات گوشخراش نازيها، ادبيات آزاديخواهي و جمهوريخواهي خفه شده بودند، توخولسكي بااشاره و مبارزه با ارتجاع مذهبي و نظاميگري، در باره آمدن فاشيسم اخطار داده بود. اوبا نقد، بحث و جدل درباره زمان خود، وقايع نگار منتقد آنزمان نيز شد . توخولسكي باحمله به مسائلي مانند : ايدئولوژي گرايي ارتجاعي و فاشيستي، و زيردستي و اطاعت خرده بورژواها، آنان را مانع آزادي معرفي نمود. گرچه او اهل مقاله نويسي فرهنگي، طنز، تفسير سياسي، نقد ادبي و تاتر، نوول، رمان و شعر بود، ولي كار اصلي اش روزنامه نگاري و ژورناليسم بحساب مي آمد. طنزهاي او پيرامون دولت در جمهوري وايمار و فاشيسم، امروزه نيز اهميت خودرا ازدست نداده اند.

توخولسكي با سبك عالي و هجوهاي فراموش نشده اش، بين سالهاي 1913 تا 1933، درمجلات چپ بورژوازي و چپ ليبرال به دفاع ازمواضع كمونيستي، جمهوريخواهي و تمايلات سوسياليستي پرداخت. او براي ارگان حزب سوسيال-دمكرات آلمان يعني مجله “ به پيش “، نيز سالها مقاله نوشت. توخولسكي با كمك عناصر صلحخواهي و ژورناليستي به پخش اصول روشنگري پرداخت، خوانندگانش غير از خرده بورژواها و بورژوازي ملي، كارگران و كادرهاي حزبي نيز بودند.

  كورت توخولسكي درسال 1890 درآلمان بدنيا آمد ودرسال 1935 بدليل بيماري و اعتراض به فاشيسم، در تبعيد دست به خودكشي زد. او بعد از تحصيل رشته حقوق، در جنگ جهاني اول سه سال بعنوان ميهن پرست در ارتش آلمان خدمت نموده بود و سالها در فرانسه و سوئد بعنوان روزنامه نگار و نويسنده اي مهاجر و تبعيدي زندگي نموده بود. ازنظر ادبي و فلسفي او را زير تعثير افكار: هاينه، شوپنهاور، و ليشتن اشتاين، ميدانند. والتر بنيامين او را در اواخر عمر، از چپهاي افسرده و غمگين !بشمار مي آورد.

 توخولسكي غير از طنز و نقد ادبي و فرهنگي، استاد نوشتن قطعات كوتاه ادبي نيز بود. آثارش شامل : شعر، داستان، و يادداشت مي باشند، از آنجمله : حدود 800 شعر، و كتابهاي : لبخند موناليزا – آلمان، برتر از هرچيز!- كتاب تصاويري براي عاشقان- سرودهاي پرهيزكارانه- سفرنامه كوههاي پيرنه، روياهايي پاي كرسي پرويسي- بدون گريه، خنده را بياموز- وقصر گريپ . توخولسكي ميگفت كه در زمان ديكتاتوري، هيچ چيز مشكل تر از آن نيست كه انسان خلاف اكثر تودههاي جامعه خود، با صداي بلند به نظم حاكم، جواب نه بدهد.

 

 

 


October 8th, 2006


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
شعر،ادب و عرفان